Het dorp kent een rijke historie, met Fort Prins Frederik – gebouwd in de 16e eeuw als onderdeel van de Stelling van het Hollands Diep en Volkerak, het Oude Raadhuis – gebouwd in de 17e eeuw – en de Hervormde kerk waar het dorp omheen is gebouwd en waarvan de derde versie ook dateert uit de 17e eeuw. Lange tijd was de Plaet de doorvoerhaven vanuit het binnenland en was het daarom van groot belang was voor het eiland.

Samen met het Fort, Oude Raadhuis en de Hervormde kerk telt het dorp 15 rijksmonumenten aan de Voorstraat en de Kaai. Het Oude Raadhuis, gebouwd in 1616, is het oudste pand in zijn soort van Goeree-Overflakkee. Het stamt uit 1616.

Ooltgensplaat is een uiterst actief dorp met een florerend verenigingsleven en er worden vele activiteiten ontplooit voor alle bewoners van het dorp. Vaak mede op initiatief van de dorpsraad worden allerlei acties ondernomen om de leefbaarheid en het dorpse karakter van Ooltgensplaat te behouden. Maar de credits voor al die activiteit moeten vooral terechtkomen bij de vele vrijwilligers die op allerlei terrein soms zelfs dag en nacht bezig zijn om zich belangeloos in te zetten voor het dorp.

Het is een dorp waar we trots op zijn; twee fantastisch samenwerkende scholen, een magnifiek dorpsgebouw ‘t Centrum, een sportpark, vijf kerken, vijfentwintig verenigingen, een apotheekhoudende huisartsenpraktijk gelijk een volwaardig medisch en paramedisch centrum en uiteraard een actieve dorpsraad met oog voor alle dorpelingen en vele activiteiten. En dat alles omringd door een prachtig landelijk- en natuurgebied, grenzend aan de drukst bevaren wateren van het land.

Een kennismaking met Ooltgensplaat is alleszins de moeite waard. Wandelen door het dorp of door de Hellegatsplaten met haar kuddes fjordenpaarden en grote grazers, te bewonderen vanaf de uitkijktoren. Of een versnapering op het terras aan het water bij Sluishaven. Of bij Fort Prins Frederik de geschiedenis met eigen ogen aanschouwen (zie ook de lesbrief in het menu ‘jeugd’).